Không được bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng
Ở Việt Nam, nhiều người không coi trọng bữa sáng, thậm chí thường xuyên bỏ bữa. Nhưng theo các chuyên gia dinh dưỡng, bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất, chiếm 30 – 40% tổng năng lượng cả ngày. Sau giấc ngủ dài, cơ thể chúng ta thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng, tế bào não đặc biệt nhạy cảm với sự thiếu hụt ôxy và các chất dinh dưỡng. Nếu không ăn sáng, tình trạng đói có thể gây hại cho việc duy trì chức năng não, dẫn đến sự kém linh hoạt, khả năng tư duy và ghi nhớ sẽ giảm sút.
Theo nghiên cứu của ngành giáo dục, trẻ em đi học mà không ăn bữa sáng thì sẽ sao nhãng trong việc nghe giảng, không tập trung, người mệt mỏi bơ phờ, kém vận động, giảm khả năng học môn toán, thậm chí có trường hợp hạ đường huyết và ngất xỉu.
Viện Dinh dưỡng Quốc gia cũng khẳng định: bữa sáng giúp trẻ tăng khả năng tiếp thu bài giảng, tăng mức độ tập trung, trí nhớ tốt và phát biểu trôi chảy, tăng chỉ số IQ và có kết quả học tập, thi cử tốt hơn.
Bổ sung những thực phẩm tốt cho não
Sự thông minh của não bộ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như số lượng các tế bào thần kinh có khả năng làm việc, nguồn dinh dưỡng (oxy, đường glucose, các chất đạm, mỡ, vitamin nhóm B) và đặc biệt là các yếu tố vi lượng (DHA, Acid folic, Magie…) để có thể hoạt động khỏe mạnh.
DHA trong Omega-3 là acid béo chiếm thành phần chính trong các tế bào thần kinh, đảm bảo phản ứng dẫn truyền thần kinh và duy trì cấu trúc vật lý của bộ não, giúp thị lực và trí óc nhanh nhạy, tăng chỉ số trí tuệ, ngăn ngừa suy giảm trí nhớ khi học tập.
Axid folic là một loại vitamin B có vai trò quan trọng trong việc phân chia tế bào, tổng hợp các acid amin và acid nucleic cần thiết cho sự phát triển bình thường của cột sống bào thai, não và hộp sọ, trực tiếp kích hoạt sự phát triển của các tế bào gốc thần kinh.
Magie là một trong những khoáng chất quan trọng nhất của cơ thể, giúp tế bào thần kinh duy trì được trạng thái cân bằng để thực hiện các tư duy logic phức tạp và duy trì sự tập trung, đồng thời giảm căng thẳng mệt mỏi, thúc đẩy giấc ngủ sâu và hiệu quả.
DHA có nhiều trong các loại cá biển (cá hồi, cá basa, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá mòi...) và trứng gà nuôi thả. Acid folic và Magie rất phong phú trong các loại rau có màu xanh đậm như rau ngót, rau dền, cải bó xôi…
Ngoài ra, để đạt được hiệu quả tối ưu, các mẹ cũng nên bổ sung cho con những thực phẩm chức năng có chứa DHA, Acid folic, Magie cùng các vitamin và khoáng chất cần thiết khác, giúp cải thiện trí não và trí nhớ cho con một cách tự nhiên, an toàn.
Tránh ăn đồ ngọt hoặc nhiều chất béo
Để con có được sức khỏe tốt trong mùa thi, mẹ cần tránh cho con ăn những loại thực phẩm chứa nhiều chất bột, đường hoặc chất béo như nước ngọt, bánh kẹo, khoai tây chiên, các loại snack, quà vặt… Các thực phẩm này tuy tiện dụng nhưng lại cung cấp quá nhiều năng lượng rỗng, sẽ đánh lừa cảm giác, khiến con bạn không cảm thấy đói và dễ bỏ bữa. Nếu con ăn quá nhiều đồ ngọt sẽ dẫn đến sự thiếu hụt trầm trọng các vitamin và chất dinh dưỡng trong cơ thể, có thể dẫn đến béo phì nhưng lại yếu ớt, sức đề kháng kém, giảm chỉ số IQ, làm giảm hiệu quả trong học tập. Ngoài ra, đồ ngọt, béo hay nước uống có gas sẽ khiến cơ thể bị đầy hơi vì chứa quá nhiều CO2, khó tiêu hóa, lượng đường cao làm rối loạn giấc ngủ và giảm sự tăng trưởng, phát triển trí tuệ của con bạn.
Do đó, nên sử dụng những thực phẩm có chứa loại đường hấp thu chậm như ngũ cốc thô (gạo không xát, gạo lứt, khoai, ngô…), trái cây không quá ngọt như bưởi, cam, táo, nho ta để con vừa có đủ dinh dưỡng và năng lượng, vừa đảm bảo trí tuệ minh mẫn trong mùa thi.
Uống nhiều nước, tránh các đồ uống chứa cồn hay chất kích thích
Nước rất cần thiết cho não bởi 80% bộ não là nước, tuy nhiên nhiều trẻ thường quên hoặc lười uống nước. Vì vậy, mẹ cần nhắc nhở con đừng để đến khi khát mới uống, tập thói quen cứ 20 phút lại bổ sung 100ml nước và mỗi ngày uống đủ 2 lít nước. Ngoài ra, ăn thêm những loại rau củ, hoa quả nhiều nước như: dưa chuột, dưa hấu, cam, chanh… cũng là một cách để bổ sung nước cho cơ thể mà không làm bé chán.
Nhiều trẻ có thói quen học đêm và lạm dụng đồ uống có chất kích thích như trà, cà phê hay nước tăng lực. Những loại đồ uống này rất ít chất dinh dưỡng và chỉ mang lại cảm giác tỉnh táo tạm thời. Khi chất kích thích hết tác dụng, cơ thể sẽ nhanh chóng rơi vào tình trạng mệt mỏi, uể oải, khó tập trung vào hôm sau. Thêm nữa, chất caffeine trong cà phê khiến tuyến thượng thận sản xuất nhiều hormone căng thẳng hơn so với bình thường, đồng thời làm biến đổi các phản ứng với đường của cơ thể. Nếu sử dụng các chất kích thích này kéo dài sẽ làm cho cơ thể phải hoạt động quá sức, dẫn đến suy sụp, dễ bị stress, lo lắng, làm giảm sự tập trung và trí nhớ.
Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế) đã kết luận một chế độ dinh dưỡng cân đối và hợp lý sẽ cung cấp đầy đủ năng lượng và những vi chất cần thiết để trẻ có đủ sức khỏe, trí não tỉnh táo, nhận thức và tư duy nhanh để thu nhận kiến thức và đạt hiệu quả tốt nhất khi thi cử. Do đó, các bậc phụ huynh hãy nhắc nhở và chăm lo sức khỏe cho con mình ngay từ bây giờ để đạt được kết quả như mong đợi.
Theo healthplus.vn